Viết code nhanh hơn với Emmet plugin

Viết mã HTML & CSS là một công việc rất mất thời gian, mệt mỏi và nhàm chán, mặc dù đã có các code editor hỗ trợ, bởi chúng rất nhiều các thẻ, thuộc tính, dấu ngoặc,…hay có quá nhiều đoạn mã lặp đi lặp lại. Vậy làm thế nào để cải thiện hiệu suất làm việc của bạn? Mình xin giới thiệu tới các bạn một plugin cực hay hỗ trợ nhiều code editor phổ biến giúp việc viết code được nhanh hơn, hiệu quả hơn – Emmet (hay được biết đến với tên Zen Coding trước đây).

Cài đặt Emmet

Emmet hỗ trợ hầu hết những Code Editor (IDE) phổ biến hiện nay như Coda, Sublime Text, Notepad ++, Adobe Dreamweaver, TextMate, Eclipse, Netbeans,…Trong bài viết này, mình sẽ sử dụng Sublime Text – một Code Edit nhỏ gọn, mạnh mẽ, nhiều plugin hỗ trợ và thậm chí được đánh giá là tốt nhất theo một số tiêu chí trong bài viết này. Nếu bạn chưa dùng bao giờ, mình nghĩ nên dùng thử và xem qua khóa học free rất đầy đủ về Sublime Text trênTutsPlus.

Trước khi cài đặt Emmet cho Sublime Text, hãy chắc rằng bạn đã cài đặt Package Control. Mở Sublime Text lên, gõ Ctrl + Shift + P, gõ Install Package, gõ tiếp Emmet và cài đặt plugin này cho Sublime Text. Ngoài ra, bạn có thể download Emmet rồi cài đặt bằng tay cho Code Editor tương ứng.

Viết code HTML cực nhanh với Emmet

Khởi tạo mã HTML

Với Emmet, bạn có thể tạo ngay trang HTML trong 1s. Chỉ cần gõ “!” hoặc html:5, nhấn Tab và bạn có ngay một trang HTML5 tiêu chuẩn với một vài tag cơ bản

Dưới đây là Emmet syntax áp dụng khởi tạo cho các phiên bản HTML khác nhau

• html:5 hoặc ! với HTML5 doctype
• html:xt giành cho XHTML
• html:4s giành cho HTML4 strict doctype

Dễ dàng thêm Class, ID, Text, Attributes

Nếu bạn đã làm quen với CSS thì việc sử dụng Emmet rất đơn giản, bởi vì cú pháp của Emmet rất giống CSS trong việc mô tả các thành phần. Ví dụ, thay vì viết<p class="foo"></p> ta chỉ cần viết p.foo.

Tương tự, chúng ta có thể thêm đồng thời class và ID nếu viết p.bar#foo thay vì phải viết đầy đủ <p class="bar" id="foo"></p>

Đối với nội dung và thuộc tính (attributes) cho các thành phần HTML, bạn sử dụng dấu ngoặc nhọn {} và dấu ngoặc vuông [] tương ứng. Ví dụ, viết h1{foo} và ấn Tab sẽ hiển thị<h1>foo</h1>, hay viết a[href=#] sẽ cho ra kết quả <a href="#"></a>

Lồng ghép các thẻ HTML

Đây là tính năng tuyệt vời mà chúng ta hay sử dụng. Emmet cho phép dùng các toán tử>,+,^ để bạn kết hợp tạo ra nhiều dòng code  khi chỉ cần gõ 1 dòng đơn giản. Cụ thể:

• >cho phép lồng ghép hai tags với nhau, nói cách khác. Ví dụ khi gõ p>span ta sẽ được
• + cho phép đặt các thẻ ngang cấp với nhau
• ^ cho phép đưa tag lên cấp cao hơn trong cấu trúc cây HTML.

Nhóm các tags

Bạn có thể nhóm các đoạn mã lại với nhau sử dụng dấu ngoặc đơn (). Ví dụ khi gõ,(.foo>h1)+(.bar>h2) ta sẽ được:

<div class="foo">
<h1></h1>
</div>
<div class="bar">
    <h2></h2>
</div>

Tự động thêm tag con

Khi khai báo tag cùng class, bạn viết div.item, Emmet sẽ tạo ra<div class="item"></div>. Nếu bạn quên không viết div mà chỉ viết mỗi .item, Emmet vẫn sinh ra code giống trên. Đó là tính năng rất thông minh của Emmet – tự động kiểm tra tag cha để mỗi khi bạn viết tắt Emmet sẽ tự động hoàn thành những gì bạn quên. Ví dụ, khi khai báo .item trong thẻ <ul> thì Emmet sẽ cho ra kết quả <li class="item"></li> chứ không phải là <div class="item"></div> như ở trên. Đây chính là cách viết tắt giúp chúng ta code nhanh hơn.

Danh sách tên tag con mà Emmet hỗ trợ

• li cho ul và ol;
• tr cho table, tbody,thead và tfoot;
• td cho tr;
• option cho select và optgroup.

Thêm nhiều tag giống nhau

Bạn có thể xác định số lần một phần tử được đưa ra bằng cách sử dụng toán tử *. Ví dụ,ul>li*3 ta sẽ được

<ul>
    <li></li>
    <li></li>
    <li></li>
</ul>

Đánh số tự động

Tạo nhiều tag với cùng tên class được đánh số tự động như thế nào? Bạn chỉ cần thêm $và tên đối tượng và Emmet sẽ tự động đánh số tăng dần tương ứng với từng tên được tạo ra. Ví dụ, nếu viết ul>li.item$*3 ta sẽ được

<ul>
    <li class="item1"></li>
    <li class="item2"></li>
    <li class="item3"></li>
</ul>

Viết CSS nhanh hơn với Emmet

Tương tự với HTML, Emmet hỗ trợ viết tắt với CSS giúp chúng ta code nhanh hơn, dưới đây là một vài ví dụ điển hình mà hay dùng nhất.

Viết tắt giá trị

Giả sử bạn muốn xác định thuộc tính có chiều rộng là 100px, hãy viết w100 Emmet sẽ tạo ra width: 100px;

Nếu muốn sử dụng đơn vị em hay % thì sao? Dưới đây là bảng một số đơn vị và cách viết tắt

• p tương ứng với %
• e tương ứng với em
• x tương ứng với ex

Ví dụ, h10p+m5e+pr5e ta sẽ được

height: 10px;
margin: 5em;
padding-right: 5em;

Toán tử mở rộng

Giả sử khi viết @f ta sẽ được

@font-face {
    font-family:;
    src:url();
}

Tuy nhiên, nếu ta sử dụng toán tử mở rộng + thì sao? Hãy thử @f+, kết quả sẽ được

@font-face {
    font-family: 'FontName';
    src: url('FileName.eot');
    src: url('FileName.eot?#iefix') format('embedded-opentype'),
         url('FileName.woff') format('woff'),
         url('FileName.ttf') format('truetype'),
         url('FileName.svg#FontName') format('svg');
    font-style: normal;
    font-weight: normal;
}

Rất tuyệt phải không nào. Một vài thuộc tính khác như background-image, border-radius,font, @font-face, text-outline, text-shadow ta cũng có thể áp dụng tương tự. Ví dụ,b++f++bdrs++to++ts+, nhấn Tab ta sẽ được

background: #fff url() 0 0 no-repeat;
font: 1em Arial,sans-serif;
-webkit-border-radius: ;
-moz-border-radius: ;
border-radius: ;
text-outline: 0 0 #000;
text-shadow: 0 0 0 #000;

Và dùng phím Tab để di chuyển thay đổi các giá trị cho từng thuộc tính.

Gợi ý tự động

CSS Module của Emmet sẽ tự động tìm kiếm khi bạn vừa nhập 1 từ viết tắt và gợi ý cách viết tắt gần nhất. Nếu không tự động, hãy gõ phím Ctrl + Space. Ví dụ, khi bạn gõ ovh,ov-h, ov hay oh Emmet đều sinh ra code giống nhau:

overflow: hidden;

Thêm các tiền tố

CSS3 ra đời với rất nhiều tính năng tuyệt vời, nhưng không phải trình duyệt nào cũng hỗ trợ như nhau. Do đó, với một vài thuộc tính ta phải sử dụng tiền tố ứng với trình duyệt để giao diện website có thể hiển thị giống hệt nhau trên tất cả các trình duyệt. Và nếu thêm từng prefix thì thật mất thời gian, Emmet sẽ giúp ta tự động hoàn thành việc này. Ví dụ, bạn gõtrs và nhấn Tab ta sẽ thu được

-webkit-transition: prop time;
-moz-transition: prop time;
-ms-transition: prop time;
-o-transition: prop time;
transition: prop time;

Bạn có thể thêm prefix cho bất kỳ đối tượng nào, chỉ cần thêm tiền tố -. Ví dụ,-supper-foo sẽ được

-webkit-supper-foo: ;
-moz-supper-foo: ;
-ms-supper-foo: ;
-o-supper-foo: ;
supper-foo: ;

Nếu bạn không muốn thêm tất cả các tiền tố, có thể xác định tiền tố ứng với trình duyệt nào. Ví dụ, -wm-trf sẽ xuất ra

-webkit-supper-foo: ;
-moz-supper-foo: ;
-ms-supper-foo: ;
-o-supper-foo: ;
supper-foo: ;

Từ viết tắt tương ứng với trình duyệt:

• w tương ứng với -webkit-
• m tương ứng với -moz-
• s tương ứng với -ms-
• o tương ứng với -o-

Gradients

Khi nói tới tính năng mới trong CSS3, ta không thể bỏ qua Gradients. Và thay vì phải viết dài cả dòng, ta chỉ cần một đoạn viết tắt, ví dụ lg(left, #fff 50%, #000) sẽ cho ra kết quả

background-image: -webkit-gradient(linear, 0 0, 100% 0, color-stop(0.5, #fff), to(#000));
background-image: -webkit-linear-gradient(left, #fff 50%, #000);
background-image: -moz-linear-gradient(left, #fff 50%, #000);
background-image: -o-linear-gradient(left, #fff 50%, #000);
background-image: linear-gradient(left, #fff 50%, #000);

Nhìn thôi cũng thấy tiết kiệm rất nhiều thời gian rồi :D.

Một vài tính năng khác

Tạo Lorem Ipsum

Trước đây, để tạo ra các đoạn text “Lorem ipsum” mình thường vào các website để copy, nhưng từ khi dùng Emmet, công việc đó trở nên dễ dàng và có thể làm ngay tại Sublime Text (hay bất kỳ code editor nào được Emmet hỗ trợ) với cú pháp viết tắt lorem haylipsum.

Thậm chí, có thể tạo 10 đoạn text đó thật dễ dàng với lorem*10, hay bạn có thể giới hạn số lượng từ hiển thị như sau: p*3>lorem5

<p>Lorem ipsum dolor sit amet.</p>
<p>Eum unde neque vel molestiae.</p>
<p>Labore id aspernatur soluta omnis!</p>

Tùy chỉnh Emmet theo ý bạn

Emmet cung cấp một loạt các tùy chỉnh để bạn có thể trải nghiệm plugin này theo cách riêng của mình thông qua các file sau:

• Thêm mới hoặc thay đổi snippet có sẵn trong file [snippets.json][1]
• Thay đổi hành vi các bộ lọc (filters), hay các hành động (actions) của Emmet thông qua file [preferences.json][2]
• Xác định cách tạo ra HTML hoặc XML, xem trong file [syntaxProfiles.json][3]

Di chuyển giữa các thẻ cùng cặp

Với tổ hợp phím tắt Ctrl + Alt + J bạn có thể dễ dàng di chuyên qua lại giữa các thẻ trong cùng cặp thẻ HTML, ví dụ di chuyển giữa hai thẻ trong cặp <p></p> hay <h1></h1>như hình dưới

Và tất nhiên, thẻ nào không có cặp, ví dụ <br /> thì phím này không có tác dụng rồi. Ngoài thẻ HTML, các bạn cũng có thể di chuyển giữa các thẻ cùng cặp đối với XML, hãy các ngôn ngữ khác.

Đưa text vào trong thẻ HTML nhanh chóng

Emmet cho phép bạn viết trước các đoạn text và đưa chúng vào trong thẻ HTML nhanh chóng thông bằng cách chọn text, gõ tổ hợp phím tắt Shift + Ctrl + G và thêm các thẻ HTML theo ý bạn.

Như ảnh minh họa phía trên, bạn có thể thấy

• Cả đoạn text sẽ bao quanh thẻ article
• Hai dòng text sẽ nằm trong hai thẻ p
• Có thể thêm thẻ h1 vào rất đơn giản

Bao quanh từng dòng Text bằng các thẻ HTML giống nhau

Đây là một tính năng rất tuyệt vời và hay dùng của Emmet. Bạn có thể bao quanh nhiều đoạn văn bản, list…bằng những cặp thẻ HTML giống nhau rất dễ dàng bằng cách kết hợp cách làm ở ví dụ trên và toán tử *. Để giúp bạn dễ hình dung, ta hãy cùng xem ví dụ mã HTML cho Menu.

Giả sử ta có menu với các mục

Home
About
Portfolio
Contact

Ta sẽ chọn tất cả các mục trên, nhấn tổ hợp phím tắt Ctrl + Shift + G hoặcCtrl + Alt + Enter và nhập đoạn viết tắt nav>ul>li*>a vào khung hiện ra. Kết quả bạn sẽ thu được mã HTML như sau

<nav>
    <ul>
        <li><a href="">Home</a></li>
        <li><a href="">About</a></li>
        <li><a href="">Portfolio</a></li>
        <li><a href="">Contact</a></li>
    </ul>
</nav>

Chúng ta hãy thử một ví dụ phức tạp hơn, bằng một đoạn viết tắtnav>ul>li[title=$#]*>a[href=$#.html]{$#}>img[src=$#.png alt="$#"].nav-bg, và kết quả thu được:

<nav>
    <ul>
        <li title="Home">
            <a href="Home.html">Home
                <img src="Home.png" alt="Home" class="nav-bg">
            </a>
        </li>
        <li title="About">
            <a href="About.html">About
                <img src="About.png" alt="About" class="nav-bg">
            </a>
        </li>
        <li title="Portfolio">
            <a href="Portfolio.html">Portfolio
                <img src="Portfolio.png" alt="Portfolio" class="nav-bg">
            </a>
        </li>
        <li title="Contact">
            <a href="Contact.html">Contact
                <img src="Contact.png" alt="Contact" class="nav-bg">
            </a>
        </li>
    </ul>
</nav>

Qua ví dụ trên, ta biết được cách tạo những mã HTML phức tạp với Emmet, bạn có thể áp dụng để tạo cho mình những mã riêng nhé.

Di Chuyển tới Edit Point

Như ví dụ 1 ở mục trên, ngay sau khi Enter thì con trỏ Text sẽ ở trong dấu "" của thẻ<a href=""> đầu tiên, và bạn có thể gắn link cho mục Home. Sau đó bạn có thể di chuyển con trỏ text tới Editor Point tiếp theo (dấu "" dòng tiếp theo trong ví dụ). Và Shilf + Tabsẽ quay ngược trở lại.

Comment nhanh với Emment

Comment trong HTML/CSS hay trong mã của bất kỳ ngôn ngữ lập trình là điều không thể thiếu giúp các nhà phát triển giải thích ý nghĩa những đoạn mã, giúp người khác dễ dàng đọc và hiểu mã nguồn. Do vậy, bất kỳ code editor nào đều tích hợp những phím tắt để thêm comment một cách nhanh chóng.

Với Emmet plugin bạn có thể dễ dàng comment những đoạn mã HTML, thậm chí không cần phải chọn (select) cả đoạn như chúng ta vẫn thường làm. Khi đặt con trỏ vào thẻ HTML hay property của CSS rồi nhấn Shift + Ctrl + / là toàn bộ đoạn mã trong thẻ HTML hay trong property của CSS sẽ thành comment. Và nhấn thêm lần nữa để uncomment. Xem hình dưới để hiểu rõ

Split/Join

Tổ hợp phím Shift + Ctrl + ` sẽ chuyển cặp thẻ<header></header>thành <header /> và nhấn thêm lần nữa để chuyển ngược lại

Remove Tag

Sử dụng phím tắt Shift + Ctrl + ; sẽ bỏ tag ra khỏi text, ví dụ, nếu bạn muốn bỏ thẻ<h2></h2> trong đoạn <h2>hello there</h2>, chỉ cần đặt con trỏ trong thẻ <h2></h2> và nhấn Shift + Ctrl + ; và nhấn thêm lần nữa để thêm các thẻ vừa remove vào nhé.

Lời kết

Với hai bài viết về Emmet này, mình hi vọng bạn sẽ tiết kiệm được tối đa thời gian và công sức trong khi viết các mã HTML/CSS và giành những thời gian đó cho giải trí, hay nghiên cứu thêm. Nếu bạn biết thủ thuật hay nào khác của Emmet, hãy comment phía dưới để chia sẻ cho mình và mọi người nhé.